Kuzey Kafkas Muftak Kültürü ve Yemekleri
BOZA (1) | |
İçindekilerDarı: 8 kg Su: Yeteri kadar Darı mayası: 1/2 SB
| Yapılışı1- Darı yıkanır, kurutulur, kabukları çıkarılır, değirmende öğütülür, un haline getirilir, elenir. 2- Büyük bir teknede darı unu sıcak suyla karıştırılır, hamur haline getirilir. 3- Biraz bekledikten sonra ekmek gibi fırında pişirilir. 4- Alt ve üst kabuk yumuşasın diye sıcak su içine konur. Bütün kabuk ve iç kısımları ezilerek bir aray getirilir. 5- İçine maya ilave edilir, karıştırılır pütür olmamasına dikkat edilir, küplere konur ve bir gece beklenir, tel elekten iki kere geçirilir, tekrar küplere konur, ertesi gün içilebilir. Not : Bozaya konan mayaya “leten” denir ve evde yapılırdı. Darı çimlendirilir, kurutulur ve kahve değirmeninde çekilir. Böylelikle maya elde edilmiş olurdu. Kaynak: Makbule BERKOK / ŞAPSIĞ
|
BOZA (2) | |
İçindekilerMısır unu: 1 Kg Buğday unu: 200 Gr Su: 8 Litre Şeker: 1/2 SB Boza (maya için): 1 SB
| Yapılışı1- Mısır unu elenir, buna elenmiş 200 gr. buğday unu konur. 2- Soğuk suyla bulamaç haline getirilir. 3- 8 litre su kaynamaya başladığında, bu bulamaç karıştırılmak suretiyle koyu bir tarhana çorbası haline gelinceye kadar kaynatılır. 4- Pütür kalmaması için elekten geçirilir. 5- İçine az bir şeker ve boza eklenir. 6- 1-2 gün bekletildikten sonra istenilen miktarda şeker eklenir ve içime hazır olur. Not : İstendiğinde bu ölçüler yarım olarak yapılabilir. Kaynak: Makbule BERKOK / ŞAPSIĞ
|
BAKSIME / Boza | |
İçindekilerMısır unu: 1 Kg Su: 40 SB Buğday unu: 200 gr | Yapılışı1- Mısır unu kaynayan suya konur, biraz da buğday unu eklenir, karıştırılır. 2- Yoğurt mayalanır gibi üzeri örtülerek tadı gelinceye kadar 3-4 saat bekletilir. 3- Tekrar çüvene boşaltılır, iyice şıpsı gibi pişirilir. Bu haldeyken de yenebilir, buna kurube denir. 4- Kaynamış su ile elekten geçirilir, tekrar bu süzülen malzeme küpe konur, bekletilir. 5- Tatlantığında içilecek hale gelmiş demektir. Not : Genelde şeker konmaz. Ancak isteyen koyabilir. Kaynak: Cengiz KOBAŞ / ABAZA
|
GUMEL / Boza | |
İçindekilerUn: 3 Kg pak maya: 1 Paket Buğday (çimlendirilmiş): 1 Kg Pekmez: 1/2 kg | Yapılışı1- Un, pak maya ve ılık su ile hamur tutulur. 2- Çimlendirilmiş buğday unu da su ile yoğrulur ve üç gün bekletilir. 3- Hamurlar ayrı ayrı iyice kızarana kadar pişirilir. 4- Ekmekler ayrı ayrı iyice kızarana kadar pişirilir. 5- Ekmekler parçalara ayrılıp üzerine kaynar su konulur, 24 saat bekletilir. 6- Üzerine pekmez konulup üç gün bekletilir. 7- Bu sürenin sonunda servise hazırdır. Kaynak: Elmas GÜNEŞ / ASETİN
|
KALMUK ÇAYI (1) | |
İçindekilerKuşburnu: 4-5 dal Süt: 3 SB Kara biber: 1 TK Tereyağı: 2 YK Tuz: Yeteri kadar | Yapılışı1- Kuşburnu ağacının ufak dallarının ucundan küçük parçalar kesilir. Bu parçalar çaydanlıkta kaynatılır. 2- Süt, kara biber, tereyağı, tuz başka bir kapta karıştırılır ve süzülür. 3- Buna çaydanlıktaki su eklenir ve tekrar kaynatılır ve içime hazır hale getirilir, kulplu bardaklarla içilir. Kaynak: Makbule MERMER / BESNEY
|
KALMUK ÇAYI (2) | |
İçindekilerEfelek otu: 1/2 SB Su: 4 SB Süt: 1 SB Tereyağı: 1 YK
| Yapılışı1- Kalmuk çayı için, efelek otu kurutulur, tohum gibi olan kısımları suda haşlanır, kırmız bir renk alır. 2- Üzerine süt, tereyağı konur. Kaynak: Devlethan KOÇER / HATKOY |
NUĞİ ÇAY / Sütlü Çay | |
İçindekilerYarış (yabani çay): 1/2 SB Su: 2 SB Süt: 2 SB Kara biber: 1/2 TK Tereyağı: 1 TK
| Yapılışı1- Yarış yani yabani çay suyla kaynatılır. 2- Demlenen çaya süt katılır ve tekrar kaynatılır. 3- Servis yapılırken üzerine kara biber ve biraz tereyağı konur. Not : Yabani çay yerine normal çay da kullanılabilir. Kaynak: Perihan BAYAZIT / ÇEÇEN |
ŞURTÖHIN YERI ÇEY / Sütlü Çay | |
İçindekilerYeri çey: 2 dal Su: 10 SB Süt: 5 SB Tereyağı: 2 YK Kırmızı biber: 1 ÇK
| Yapılışı1- Su içerisine yeri çey dalları atılır ve rengini alıncaya kadar kaynatılır. 2- Çay rengini alınca içerisine süt katılır, 2 dakika pişirilir. 3- Tereyağı, kırmızı biber ve tuz ilave edilerek servise hazırlanır. Not : Yeriçey, efelek otunun tohumudur. Kaynak: Mahidet ERBİL / ÇEÇEN
|
AYÜ / Üzüm Şarabı | |
İçindekilerKara üzüm: İstenildiği kadar | Yapılışı1- Kara üzüm sapı ile ezilir, 5 gün bekletilir, alkol derecesi 3-4 tür. Bu ailece içilen şeklidir. 2- Daha sert bir şarap için 10 gün bekletilir. Karıştırılarak süzülür ve bir küpe konur. Ağzı hamurla kapatılır. Hiç hava almayacak şekilde 1-1,5 ay bekletilir. Tortusu alt kısma oturur. Suyuberrak olarak kalır. Bozulmadan durması için içilecek olan miktar alınır ve geriye kalan şarabın ağzı yine sıkı bir şekilde kapatılır. Not : Asıl kafkas şarabı budur. Halen Abhazların baş içkisidir. Uzun yaşamanın sırrı bu şaraptadır kanısı yaygındır. Kaynak: Cengiz KOBAŞ / ABAZA |