İzmit Büyükşehir Belediyesi Başkanlığı’na İZMİT 300 yıl süren Rus – Kafkas savaşlarını, 21 Mayıs 1864 tarihinde kaybeden Çerkesleri, Ruslar Osmanlı topraklarına sürgün ettiler. Kapasitesinin çok üzerinde insan alan gemilerin birçoğu, Karadeniz’in karanlık sularına gömüldü. Buna tifo, tifüs, isal, gemi tutması gibi faktörlerde eklenince ne yazık ki bu çok kısa sürede sürgün edilen 1.500.000 Çerkesin 1/3 hayatını kaybetti. Osmanlıya ikinci büyük sürgün 93 harbi olarak bilinen 1877–78 Rus-Osmanlı savaşının kaybedilmesinden sonra yaşandı. Yüz binlerce Çerkes Karadeniz kıyısındaki birçok limana bırakıldılar. Tabi 1864 de olduğu gibi birçok gemi fazla yük nedeniyle alabora olurken başkaca deniz felaketleri de yaşanmıştır. Bunlardan en dramatik olanlardan birisi 1878 yılında Kocaeli’nin Kandıra ilçesine bağlı Kefken kasabasının Babalı sahilindeki kayalıklara sürüklenen gemidir. Parçalanan gemiden canını kurtaran binlerce insan sahildeki mağaralara sığınmıştır. Günlerce açlık ve soğuğa karşı mücadele eden bu insanlardan beş yüz’e yakını burada can vermiştir. Bu mağaralardan birisinde kama ucu ile Osmanlıca yazılmış şu ibare vardır “Tükeniyoruz, galiba yok oluyoruz”. Bu yazı yaşanan acı ve çaresizliği net bir şekilde ifade ediyor. Sahildeki mağaralarda büyük kayıplar veren bu insanlar, daha sonra yukarılara çekilerek şimdiki Karaağaç köyü civarındaki ormanlık alanda yaşamlarını sürdürmeye çalışmışlardır. Farklı koylara ve limanlara indirilen başka Çerkeslerin de kendilerine katılmasıyla sayıları artan bu insanlar başta sıtma olmak üzere diğer salgın hastalıklar nedeniyle büyük kayıplar vererek 7–8 yıl burada yaşam mücadelesi vermişlerdir. Salgın hastalıklarla baş edemeyen bu insanlar Karaağaç köyündeki Çerkes mezarlığında 1.061, halen kullanılmakta olan diğer mezarlıkta ise yüzlerce ölüsünü bırakarak Kocaeli, Adapazarı ve Düzce’ye doğru çekilmişlerdir. Çerkesler için manevi değeri çok büyük olan Babalı sahili ve Karaağaçtaki mezarlıklarda her yıl 21 Mayısta büyük anma etkinlikleri düzenlenmektedir. Etkinliklere Başta Kocaeli, Adapazarı, Düzce olmak üzere Türkiye’nin birçok bölgesinden binlerce insan akın etmekte ve bu katılım her geçen yıl artmaktadır. BU NEDENLE İSTEK VE BEKLENTİLER: 1- Karaağaç köyündeki iki Çerkes mezarlığı ve Babalı sahilindeki mağaralar kültürel sit alanı ilan edilmeli, 2- Babalı sahilinin uygun bir yerine (kayalıklara) anıt dikilmeli, 3- Dalgaların getirdiği kumlarla kapanan sahildeki diğer mağaralarda temizlenerek ziyarete açılmalı, 4- Babalı sahilindeki kumsal temizlenip dizayn edilerek anma etkinliklerine uygun hale getirilmeli, 5- Etrafı doğal anfi olan sahilde anma etkinliklerini daha rahat izleyebilmek için tribünler yapılmalı, 6- Anma etkinliklerine gelen insanların tuvalet, su vb ihtiyaçlarını karşılayacakları yerler yapılmalı, 7- Törenler esnasında ses ve aydınlatmanın sağlanacağı ve malzemelerin konacağı bir bina yapılmalıdır. 8- Ziyaretçilerin buralara daha kolay ulaşabilmesi için işaretleme çalışmaları yapılmalıdır. Taleplerimizin yerine getirilmesi için belediyenizin gerekli desteği vermesini saygılarımızla arz ederiz. Cihan Candemir Kafkas Dernekleri Federasyonu Genel Başkanı Dağıtım: Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu Müdürlüğü, Kandıra Kaymakamlığı, Tarihi Kentler Birliği, Kocaeli Valiliği İzmit Büyükşehir Belediyesi |